De afdeling Velsen van de Provinciale Noord-Hollandse Vereniging Het Witte Kruis is opgericht op 24 augustus 1894 door burgemeester J.C.A. Weerts en gemeentesecretaris T.H.J. Wijnoldy Daniëls.

De vereniging had zich tot doel gesteld epidemieën te voorkomen en verleende hulp als in de gemeente epidemieën ontstonden. Verder ijverde de vereniging voor hygiënische maatregelen op allerlei gebied. Vanaf het begin van de 20e eeuw ging de vereniging zich ook bezig houden met wijkverpleging. In 1924 werd een begin gemaakt met kraamzorg. Het eerste wijkgebouw aan de - inmiddels - verdwenen Dwarsweg in Velsen-Zuid werd in 1904 in gebruik genomen. In 1906 was er grote behoefte aan een tweede wijkgebouw, waarin tevens de opvang van schipbreukelingen mogelijk moest zijn. Samen met de reddingsbrigade en de EHBO, beide voortgekomen uit kringen van het Rode Kruis, werden hiertoe plannen gesmeed. Op 14 september 1909 vond de feestelijke opening plaats van het wijkgebouw met ziekenboeg voor drenkelingen en een thuishaven voor de reddingsbrigade aan het Sluisplein 32. Het wijkgebouw voor drenkelingen werd in de loop van 1928 overbodig omdat de vervoers- mogelijkheden inmiddels van dien aard waren, dat een schipbreukeling zo nodig snel naar een ziekenhuis kon worden gebracht. Zowel in Velsen als in Beverwijk was in 1927 een ziekenhuis geopend. Het wijkgebouw werd verkocht. Het was de bedoeling een centraal gebouw te stichten; dit wijkgebouw kon in 1929 worden gerealiseerd aan de Kennemerlaan 143 te IJmuiden. Het derde wijkgebouw werd geopend op 22 maart 1917 aan de Wüstelaan te Santpoort. In 1932 werden wegens bezuinigingen de wijkgebouwen in Velsen-Zuid en Santpoort verkocht. De vereniging was voor haar werk afhankelijk van overheidssubsidies, contributies van de leden, vergoedingen voor gebruik van de verplegingsmaterialen en huis-aan-huiscollectes tijdens de één of twee maal per jaar te houden 'Witte Kruisjesdagen'.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd in 1941 een deel van het wijkgebouw aan de Kennemerlaan gevorderd voor de huisvesting van de Luchtbeschermingsdienst, een instelling die moest toezien dat de regels voor verduistering werden nageleefd en daarnaast luchtalarm moest geven bij dreigende bombardementen. In 1943 wilde de Nederlandse Volksdienst mede gebruik gaan maken van het wijkgebouw. Deze, door de bezetter naar Duits voorbeeld gepropageerde organisatie, wilde het maatschappelijk werk in Nederland nazificeren. Als gevolg van de nationaalsocialistische rassenleer zouden zieken en bejaarden geen hulp ontvangen. Het bestuur van de afdeling weigerde hier gevolg aan te geven; hierop werd de gemeentelijke subsidie onmiddellijk stopgezet. Als gevolg hiervan kwam men in financiële nood. Het aanspreken van de reserves, hulp van het hoofdbestuur en het blijven doorbetalen van de contributies door de leden die naar elders waren geëvacueerd, maakten het mogelijk het werk voort te zetten. Na de gedwongen evacuatie uit de Kennemerlaan aan het eind van 1942, vond men onderdak in een winkelpand aan de Zeeweg. Toen dit moest worden afgebroken betrok men een ander pand aan dezelfde weg. Na de bevrijding werd het gebouw aan de Kennemerlaan weer betrokken.

Nadat al sedert 1924 kraamzorg werd gegeven, werd in 1951 besloten tot het oprichten van een kraamcentrum, waar o.m. opleidingen werden verzorgd. Ook werd samen met de zusterorganisatie Het Wit-Gele Kruis, afdeling Velsen, in 1963 de Stichting Wijkgebouwen Velsen opgericht. * 
Met ingang van 1966 veranderde de naam Het Witte Kruis in Het Groene Kruis. In 1968 werd de Stichting Samenwerkende Groene Kruisverenigingen in de IJmond opgericht, waarin de afdeling Velsen, naast die uit Beverwijk en die uit Heemskerk participeerde.

De afdeling Velsen van Het Groene Kruis vormde met Het Wit-Gele Kruis, afdeling Velsen, met ingang van 1 januari 1977 de Kruisvereniging Velsen. In hetzelfde jaar ging men met de zusterverenigingen uit Beverwijk en Heemskerk voor het kruiswerk samen verder onder de naam: Stichting Samenwerkende Kruisverenigingen in de IJmond.

N.B. Zie ook: M. Bison, 'Verder geen bijzonderheden: de historie van de kruisverenigingen in IJmondgemeenten Beverwijk, Castricum, Heemskerk, Uitgeest, Velsen, z.j. (1996).