Noord-hollands Archief

Duurzaam webadres

Mijn Studiezaal

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

Inleiding

1. Plaatsbeschrijving

2. Kerkelijke zaken

3. Bestuursgeschiedenis

4. Het archief en de verantwoording van de inventarisatie

4.1. Ambachts- en gemeentebestuur

1032 Ambachts- en Gemeentebestuur van Heemskerk (Gemeente Heemskerk)

Inleiding

4. Het archief en de verantwoording van de inventarisatie

Delen

Duurzaam webadres

Mijn Studiezaal

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

4.1.

Ambachts- en gemeentebestuur

laatste wijziging 18-10-2016

Het archief beslaat de periode 1539-1928 en werd voor het grootste deel in augustus 1998 naar het Noord-Hollands Archief overgebracht in het kader van de samenwerkingsafspraken met de gemeente Heemskerk. Uit het toenmalige Rijksarchief in Noord-Holland werd de collectie DTB overgebracht naar de Archiefdienst voor Kennemerland. Het oud-recht dat zich nog in het Rijksarchief Noord-Holland bevond, werd in februari 1999 in eigendom overgedragen en vormt nu onderdeel van deze inventaris. Een kleine 2 meter aan financiële bescheiden over de periode 1900-1928 werd in februari 2001 vanuit Heemskerk naar het archief overgebracht, waardoor de totale omvang van het archief, voorafgaand aan bewerking, 32 meter was. Na de selectie op vernietigbare stukken bleef zo'n 29,5 meter over ter inventarisatie. Bij overbrenging en inventarisatie is de grens gelegd bij 1929, overeenkomstig de grens zoals aangelegd bij de inventarisatie van het archief van na dit jaar dat volgens de VNG-code is geordend. Een zeer globale inventaris van het oud-archief (tot 1814) werd reeds eerder gepubliceerd, in 1923 door mr. J.W. Kool. *

Van het nieuw archief (1814-1928) dat in 1998 nog grotendeels ongeordend was, werd in dat jaar een plaatsingslijst vervaardigd. Een tweetal door Kool beschreven archiefstukken is in de loop der tijd zoekgeraakt. Het betreft de door hem beschreven nummers 62 en 77 uit het oud archief. Tezamen met de wél aanwezige nummers 75, 76 en 78 zou nr. 77 in 1959 overgebracht zijn naar het Rijksarchief in Noord-Holland, op voorstel van de toenmalige rijksarchivaris.

Het jaar 1814 vormt de begrenzing tussen het archief van het ambachtsbestuur: het oud archief en dat van de gemeente: het nieuw archief. Het einde van de Franse tijd had immers gevolgen voor de inrichting van bestuursinstellingen en de administratie. De ingekomen en minuten van uitgaande stukken zijn tot het jaar 1916 op chronologische wijze en in later tijd op numerieke wijze opgeborgen. In het jaar 1916 werd het zg. indicateurstelsel ingevoerd. Vanaf dat jaar zijn de stukken op onderwerp geordend en voorzien van een letter/cijfercombinatie opgeborgen. In de inventaris is ter bestemde plaatse aangegeven op welke wijze gebruik kan worden gemaakt van de eigentijdse toegangen.

Het archief vertoont hiaten. Zo ontbreekt een belangrijk deel van de notulen van de gemeenteraad uit de periode 1814-1830 en van de notulen van burgemeester en wethouders ontbreekt het gedeelte tot het jaar 1868.

Tijdens de inventarisatie is gebleken dat veel archivalia oneigenlijk op een bepaalde plaats in het archief waren ondergebracht. Een verband tussen oude inventarisbeschrijving en het archiefstuk zelf bleek in een aantal gevallen niet te ontdekken. Ook ontbrak vaak de chronologische orde in de beschreven stukken. Uiteraard is bij de herinventarisatie volgens het herkomstbeginsel getracht dit zoveel als mogelijk te herstellen. Uit de series ingekomen en uitgaande stukken uit de periode 1814-1928, heeft de administratie op zeker moment een aantal afzonderlijke dossiers gevormd. Het betreft dossiers inzake politieverordeningen en herzieningen daarop, verbetering en onderhoud van wegen etc. Om tijdsredenen, maar ook omdat deze dossiers op zeker moment blijkbaar hun nut voor de administratie hebben gehad, is afgezien van terugplaatsing in de oorspronkelijke serie. Bij de genoemde series ingekomen en uitgaande stukken is een zestal archiefstukken opgenomen die in 1990 door de gemeente
archivaris van Alkmaar aan B&W van Heemskerk zijn toegestuurd, als behorend tot het archief van Heemskerk.

De financiële stukken van het archief van na 1814 zijn in Heemskerk steeds apart bewaard. Van een consequente ordening was geen sprake. Rekeningen en begrotingen kwamen als aparte (incomplete) series voor, maar werden ook aangetroffen in de bijlagen van de rekeningen. Waar nodig werden deze stukken uit de bijlagen gelicht ter completering van de reeds aanwezige afzonderlijke series. Dezelfde werkwijze werd gevolgd ten aanzien van de belastingkohieren. Uit de periode van vóór 1814 werden uit de bijlagen de stukken betreffende de 200e penning gelicht en ondergebracht bij belastingen. Van na 1851 werd het merendeel van de in de bijlagen voorkomende mandaten vernietigd. Blijkens opgave van de administratie van de gemeente Heemskerk bij de overdracht van het financieel archief over de periode 1900-1928, was de gemeente zelf al overgegaan tot de vernietiging van de specifieke staten van ontvangsten en uitgaven uit de bijlagen, over de jaren 1917-1918 en 1920. Aangetroffen stukken betreffende de heffing inkomstenbelasting uit de twintiger jaren van de 20e eeuw zijn tijdens de inventarisatie voor vernietiging afgezonderd.

In de inventaris van de bij het Noord-Hollands Archief bewaarde waterschapsarchieven Uitgeester- en Heemskerkerbroek * en in de inventaris van de Sint Aagtendijk * zijn stukken beschreven die in principe bij hoofdstuk 6 'waterstaat' zouden dienen te worden ondergebracht. Het betreft stukken uit de periode dat er nog niet van een zelfstandig waterschapsbestuur sprake was en waterstaatszaken onder de verantwoordelijkheid vielen van de respectieve ambachtsbesturen in hun hoedanigheid van dijkgraaf en heemraden. Om redenen van tijd en uit praktische overwegingen is echter besloten om geen inbreuk te plegen op deze bestaande toegangen. Waar het gaat om het gezamenlijk beheer van de Uitgeester- en Heemskerkerbroek komt daar nog eens bij dat in de praktijk geen goede keuze kan worden gemaakt welke stukken nu aan Heemskerk en welke aan Uitgeest zijn toe te wijzen.

Het archief werd in het verleden door de gemeente Heemskerk gemicroficheerd. Dit gemicroficheerde bestand is overgedragen aan de NHA. Het oud archief werd gemicroficheerd volgens de nummering 1-169 uit de inventaris van de heer Kool. *

Uit het nieuw archief werden de grote series: de correspondentie en de gemeenteverslagen op chronologische wijze verfilmd. Er is geen toegang op dit gemicroficheerde bestand.

Een tweetal zaken vragen nog om een nadere toelichting. Het betreft het gedeponeerd archief van de burgemeester-strandvonder en de door schout-secretarissen van Heemskerk gevoerde administratie niet uit hoofde van hun functie.

4.2. Gedeponeed archief van de burgemeester-strandvonder

4.3. Administratie van schout-secretarissen niet uit hoofde van hun functie

5. Aanwijzingen voor de gebruiker

6. Lijst van ambachtsheren

7. Literatuuropgave

laatste wijziging 23-03-2024

1.371 beschreven archiefstukken

173 gedigitaliseerd

totaal 27.529 bestanden

Delen

Duurzaam webadres

Mijn Studiezaal

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren

1. Archief van het ambachtsbestuur (1518) 1539-1813 (1830)

Inventaris

2. Archief van het gemeentebestuur van Heemskerk, 1814-1928 (1974)

3. Archief van de ambtenaar van de burgerlijke stand, (1810) 1811-1947

4. Archivalia van de door het gemeentebestuur ingestelde Commissie Schoolopzieners

5. Gedeponeerd archief van de burgemeester-strandvonder

6. Administratie van schout-secretarissen niet uit hoofde van hun functie

7. Stukken waarvan het verband met de archieven niet is gebleken

8. Documentatie

9. Supplement

10. Concordantie met de inventaris van J.W. Kool, het oud-rechterlijk archief, de DTB en het Gaardersarchief

11. Index op plaatsaanduidingen, namen van personen, bedrijven en instellingen

laatste wijziging 23-03-2024

1.371 beschreven archiefstukken

173 gedigitaliseerd

totaal 27.529 bestanden

Delen

Duurzaam webadres

Mijn Studiezaal

Stel een vraag of plaats een opmerking op de tijdlijn

Reageren