Menu

Uw zoekacties: Oud Rechterlijk Archief (ORA) van Haarlem

3111 Oud Rechterlijk Archief (ORA) van Haarlem

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Inleiding
2. Rechtsgebied
3111 Oud Rechterlijk Archief (ORA) van Haarlem
Inleiding
2.
Rechtsgebied
Het rechtsgebied van Haarlem werd vanouds aangeduid als de 'vrijheid' van de stad. Aanvankelijk vormden de stadsmuren de grenzen, maar na enige verwijdingen liep de grenslijn als een onregelmatige vierhoek op enkele honderden meters van de stadsveste. Het belang van deze uitbreidingen was dat herbergiers, wijntappers en andere ondernemers zich niet onmiddellijk buiten de vrijheid konden vestigen om zodoende accijns te kunnen ontlopen. Zo vormde de stad een juridisch eiland binnen het landrecht dat wel gold voor de aangrenzende baljuwschappen van Brederode en Kennemerland. De baljuw van Kennemerland, met zijn 'leenmannen' als rechtsvinders, oefende in deze periode normaliter ook de bevoegdheden uit van die van Brederode. Afstemming met de Haarlemse schout en schepenen heeft zeker plaats gevonden op strafrechtelijk terrein. Beide jurisdicties deelden het Haarlemse stadhuis voor rechtszittingen en executies van vonnissen. De aankopen van diverse ambachtsheerlijkheden die het stadsbestuur in de loop van de tijd rondom Haarlem heeft gedaan – bijv. Schoten en de beide Akendammen - hadden geen invloed op de juridische grenzen. Het bezit ervan gaf het bestuur echter een handvat om zich te kunnen bemoeien met de benoeming van functionarissen en met wegen, waterlopen en waterstanden, als het daar belang bij had.
3. Rechtspraak en rechtspleging
4. Vierschaar
5. Kleine Bank van Justitie
6. Rechtscolleges in de Franse Tijd
7. Geraadpleegde literatuur
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1548-1811
Omvang in meters:
85,90
Periode documenten:
1548-1811 (1820)
Openbaarheid:
openbaar
Raadpleegmogelijkheid:
Gebruiksinformatie:
Inventaris inv.nrs. 1-1205. Inv.nr. 949 is vanwege slechte materiële staat niet raadpleegbaar. Inv.nrs. 915-921 (schepentrouwboeken, 1627-1811) en 922 (schepenondertrouwboek, 1729-1732) zijn alleen digitaal te raadplegen. Inv.nrs. 1169-1205 zijn in fotokopieën te raadplegen in de studiezaal. Nadere toegangen: klapper op de lijkschouwingsregisters, 1621-1706, 1787-1807 (inv.nrs. 171-172) in de vorm van een kaartenbak in de studiezaal; regesten en indexen op de 'Schouts criminele rollen' registers van criminele zaken, 1673-1685, 1740-1811 (inv.nrs. 194, 201-208); analyses van en indexen op het vonnisboek (criminele sententies), 1583-1615 (inv.nrs. 248-249); klapper (inv.nr. 856) op de rekeningen van insolvente, gecedeerde en geabandonneerde boedels, 1578-1811 (inv.nrs. 605-855).
Nadere toegangen op de transportregisters: 'Klapper Beresteyn' extracten uit transportregisters, 1470-1609, (alleen van belangrijke families) met index (inv.nrs. 280-291); 'Klappers Dòlleman' regesten en indexen op transporten van het Haarlems patriciaat, 1485-1582, ca. 1960 gemaakt door M. Thierry de Bye Dòlleman (inv.nr. 280); register van regesten en indexen op transportregister, 1639 (inv.nr. 313); indexen op kopers en verkopers in de transportregisters, 1640-1730 (inv.nrs. 314-368), in 1952-1953 gemaakt door A.H. Koning; index op verkopers in de transportregisters, 1773-1782 (inv.nrs. 386-391); index op kopers en verkopers in de transportregisters, 1809-1811 (inv.nrs. 408-412) in de vorm van een kaartenbak in de studiezaal.
Gemeente:
Haarlem