Menu

Uw zoekacties: Menger-Oversteegen, Truus, te Haarlem, Collectie van

3631 Menger-Oversteegen, Truus, te Haarlem, Collectie van

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Truus Menger-Oversteegen (1923-2016)
Truus Menger-Oversteegen werd op 29 augustus 1923 geboren in Schoten en overleed op 18 juni 2016 in Haarlem. Haar ouders, Jacob Wilhelm Oversteegen en Trijntje (Truus) van der Molen, waren anarchisten. Haar ouders scheiden toen Truus zes jaar oud was. Haar moeder voedde Truus, haar zusje Freddie (Ferdynanda), geboren op 6 september 1925 te Schoten en overleden op 5 september 2018 te Velsen, en haar broertje Robbie op. Om het hoofd boven water te houden kreeg de familie geld van Maatschappelijk Hulpbetoon. Op 14-jarige leeftijd wint Truus een tekenwedstrijd. Ze krijgt een echte tekendoos en mag naar de Tekenschool. De studiebeurs die ze hiervoor had aangevraagd, ging niet door, want dan werd er fl. 2,50 afgehouden van het geld dat haar moeder ontving. Truus moest maar in de huishouding werken om zo wat extra geld te verdienen. Bij een van de dienstjes, een reclameschilder, kreeg ze haar eerste elementaire tekenlessen.
Al sinds 1933 werden in het gezin Van der Molen vluchtelingen uit Duitsland opgevangen. Dit waren veelal politieke vluchtelingen (communisten, joden en socialisten). Truus en Freddie hebben toen al geleerd om niet over dergelijke zaken te praten omdat het gevaarlijk was. Truus en Freddie waren al jong politiek actief. Ze zijn lid van de Nederlandse Jeugd Federatie (NJF), een communistische organisatie die strijdt voor een wereld waarin iedereen gelijk is.
1.1. Oorlogsjaren
3631 Menger-Oversteegen, Truus, te Haarlem, Collectie van
Inleiding
1. Truus Menger-Oversteegen (1923-2016)
1.1.
Oorlogsjaren
Bij het aanbreken van de oorlog, zijn Truus en Freddie samen met enige vrienden uit de toenmalige NJF acties tegen de Duitsers begonnen. Deze acties bestonden uit het schilderen van anti-Duitse leuzen, oproepen tot sabotage, strooien van suiker in benzinetanks van Duitse voertuigen, maar ook het oprichten van een blaadje (De Koevoet), speciaal bedoeld voor scholieren van Haarlem. In 1941 worden Truus en Freddie gevraagd zich aan te sluiten bij een gewapende verzetsgroep, deze groep maakte later onderdeel uit van de Raad van Verzet (RVV), een communistische verzetsgroep die vooral in Haarlem en de Zaanstreek actief was. Truus en Freddie deden daar koerierstersdiensten, bliezen bruggen, spoorlijnen en fabrieken op en plaatsten bommen. De acties werden gedurende de oorlog steeds gevaarlijker en zwaarder. Zo hebben ze diverse joodse kinderen naar onderduikadressen gebracht, maar ook landverraders geliquideerd.
Om geen gevaar te lopen hebben Truus en Freddie geen vast woonadres meer. Ze leven ondergedoken en wisselen voortdurend van adres. In 1943 zijn Truus en Freddie naar Enschedé gegaan omdat het in Haarlem te gevaarlijk voor hen werd. Daar hebben ze in het Evacuatieziekenhuis Twente gewerkt. Het was ook daar dat ze voor het eerst kennis maakten met Hannie Schaft. Zij was gekomen om hun weer terug te halen naar Haarlem. Het werd de basis voor een hechte samenwerking tussen de drie meiden.
In 1944 werden alle bestaande verzetsorganisaties onder één overkoepelende organisatie gebracht. Zo kwamen Truus, Freddie en Hannie in contact met Kunktes en Van der Voort, beiden Velser politiemannen. Zij brachten hun weer in contact met Mr. Sikkel, de gewestelijke commandant van de Burger Strijdkrachten (BS). In opdracht van Kunktes en Van der Voort hebben Truus, Freddie en Hannie koeriersterwerk gedaan en gevaarlijke personen geliquideerd. Daarnaast bleven zij contact houden met andere verzetsstrijders, waardoor ze betrokken werden met wapendroppings en wapentransporten, sabotage en het naar veilige adressen brengen van joodse kinderen. Direct na de bevrijding gaan Truus en Freddie aan het werk bij de Politieke Opsporingsdienst (P.O.D.) om mensen die met de Duitsers hebben samengewerkt te arresteren.
1.2. Na-oorlogse jaren
1.3. Strijd tegen racisme, fascisme en discriminatie
1.4. Beeldend kunstenaar
1.5. Onderscheidingen
2. Verantwoording van de bewerking
3. Aanwijzing voor de gebruiker
Erfgoedstuk
23 fragmenten

Kenmerken

Datering:
1928-2008
Omvang in meters:
0,60
Periode documenten:
1928-2008 (2014)
Openbaarheid:
openbaar
Raadpleegmogelijkheid:
Gebruiksinformatie:
Inventaris inv.nrs. 1.1-173. Truus Menger-Oversteegen (1923-2016) was tijdens de Tweede Wereldoorlog actief als verzetsstrijdster in de Raad van Verzet. Na de oorlog werd zij als kunstenaar bekend onder de naam van haar man: Menger. De collectie heeft voor een belangrijk deel betrekking op Hannie Schaft (1920-1945). Zo zijn er stukken betreffende het door Truus ontworpen monument voor Hannie Schaft in Haarlem, krantenknipsels/artikelen t.g.v. de publicaties van de boeken van Theun de Vries en Ton Kors over Hannie Schaft, stukken betreffende de film van Ben Verbong getiteld 'Het meisje met het rode haar', met een brief van de hoofdrolspeelster Renée Soutendijk. Ook bevat de collectie stukken betreffende de Velseraffaire en correspondentie van Truus i.v.m. haar initiatief tot het oprichten van een comité tot opsporing van Pieter Menten, daarnaast omvat de collectie ook foto's o.a. van Truus en Freddie Oversteegen, Hannie Schaft en de herbegrafenis van Jan Bonekamp. Inv. nr. 168 bevat een overzicht van bronnen bij het Noord-Hollands Archief met informatie over Hannie Schaft, Truus Menger-Oversteegen en Freddie Dekker-Oversteegen.
Gemeente:
Haarlem