Menu

Uw zoekacties: Stads- en Gemeentebestuur van Beverwijk (Gemeente Beverwijk)

3769 Stads- en Gemeentebestuur van Beverwijk (Gemeente Beverwijk)

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Ontstaan van de stad
2. Stad en stadsheren
3. Stadsbestuur tot 1573
4. Stadsbestuur 1573-1795
5. Intermezzo: van stad naar ambachtsheerlijkheid
6. Stadsbestuur 1795-1817
7. Functionarissen
8. De Commanderij en andere geestelijke goederen
9. Economische ontwikkeling
10. Kerkelijk leven
11. Gasthuis
12. Schutterij
13. Archief
3769 Stads- en Gemeentebestuur van Beverwijk (Gemeente Beverwijk)
Inleiding
13.
Archief
Beverwijk is meermalen aan brand en verwoesting ten prooi gevallen, waarbij ook archiefstukken verloren gingen. Zo meldt men in 1514 dat er op Sint Laurentius (10 augustus) 1512 een brand woedde, waarbij ook de oude stadsrekeningen verbrand waren. In 1557 is eveneens sprake van stukken die bij de brand van 1513 (bedoeld zal zijn 1512) of in 1517 bij de plundering en brandschatting van Friese en Gelderse soldaten onder leiding van 'Grote Pier' verloren zijn geraakt. En het stadhuis werd wederom verwoest in de periode 1572-1576.
Het is daarom eigenlijk een wonder dat er nog middeleeuwse stukken overgeleverd zijn. Het zijn allemaal stukken die als stadsprivileges te beschouwen zijn. Deze belangrijke archiefstukken werden vermoedelijk apart van de rest van het archief, de resolutieboeken en stadsrekeningen en eventuele procesdossiers, extra veilig bewaard. Misschien zelfs wel niet op het stadhuis.
Ook uit de periode na 1576 zijn er overigens nog flinke lacunes in het stadsarchief. Zo begint de serie resoluties van het stadsbestuur pas in 1642 en beginnen de thesauriersrekeningen pas in 1690.
In 1858-1861 maakte het gemeentebestuur dankbaar gebruik van de oude stukken in het archief in een proces over het eigendom van landerijen en aanwassen aan de Pijp. Maar ruim 25 jaar later beschouwde men het archief blijkbaar vooral als iets dat in de vorm van oud papier nog wat kon opbrengen.
In 1887 besloot de toenmalige burgemeester van Beverwijk, jonkheer Gerard Salomon Boreel, namelijk om 500 kilo oud papier, dat op het raadhuis lag te verkommeren, aan het Amsterdamse antiquariaat Frederik Muller & Co te verkopen. Van deze verkoop kreeg de rijksarchivaris in Noord-Holland, C.J. Gonnet, net op tijd lucht. Hij besloot alles wat er op dat moment nog over was aan te kopen.
Onder de teruggekochte stukken bevond zich het overgrote deel van het oud-archief van Beverwijk, inclusief het archief van de weeskamer en het oudrechterlijk archief. Verder ook het archief van de baljuw van Blois, dat op het raadhuis was blijven liggen, waar hij had gezeteld, en de bij de stad ingeleverde protocollen van notarissen. Afgaande op de lijst, die Gonnet in 1887 van het archief publiceerde, had Beverwijk overigens niet het hele archief als oud-papier verkocht, de middeleeuwse privileges zijn niet in de lijst terug te vinden. Er is dan ook sprake van aanvullende stukken, die door Beverwijk 'vrijgevig' aan de Rijksarchivaris afgestaan werden ter completering van het archief.
Voorlopig kon Beverwijk de zorg voor het oud archief wel vergeten, pas in 1927 kreeg de gemeente de stukken terug, waarbij het oudrechterlijk archief, weeskamerarchief, stukken over de ontvangst door de gemeentesecretaris van het Middel op Trouwen en Begraven, de notariële protocollen en het baljuwsarchief op het rijksarchief bleven. Beverwijk liet door de Alkmaarse gemeentearchivaris N.J.M. Dresch een inventaris maken, die in 1929 werd gepubliceerd. Later moest Beverwijk de stukken die de secretaris had opgemaakt bij de ontvangst van 'gemenelandsbelastingen', met name de collaterale successie, wederom bij het Rijksarchief inleveren, waar het deel ging uitmaken van het bestand Gaardersarchieven. En ook het archief van de ontvanger van de successiebelasting verdween richting Haarlem, waar het deel ging uitmaken van het bestand Successie 1806-1817. Betreffende bestanden zijn nu te raadplegen bij het Noord-Hollands Archief.
Hoewel Beverwijk zijn archief met uitzondering van deze bestanden weer compleet en geïnventariseerd in eigen beheer had, lieten de omstandigheden waaronder het archief bewaard werd te wensen over. De kelders van huize Scheijbeeck, waar het archief lag voordat het naar het stadskantoor werd overgebracht, waren vochtig, en dat is sommige stukken helaas maar al te duidelijk aan te zien.
In 1998 besloot de gemeente Beverwijk zich aan te sluiten bij de toenmalige Archiefdienst voor Kennemerland en werden een groot aantal Beverwijkse archieven, waaronder dit, naar de depots in de Jansstraat overgebracht. Daarvoor waren alle charters al op kosten van de gemeente geconserveerd en was het gehele archief op microfilm gezet.
14. Verantwoording van de werkwijze en aanwijzingen voor de gebruiker
15. Geraadpleegde literatuur
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1298-1817
Omvang in meters:
19,00
Periode documenten:
1298-1817
Openbaarheid:
openbaar
Raadpleegmogelijkheid:
Gebruiksinformatie:
Inventaris inv.nrs. 1-210, 213-214, 223-513, 536-634. Inv.nr. 115 ontbreekt. Regestenlijst en lijsten van leden van het stadsbestuur, 1642-1817, secretarissen, 1630-1867, ambachtsheren en -vrouwen, 1730-1834, in de inventaris.
Gemeente:
Beverwijk