Menu

Uw zoekacties: NV Spoor-(Tram-)weg Wieringen-Schagen te Wieringerwaard

113 NV Spoor-(Tram-)weg Wieringen-Schagen te Wieringerwaard

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Op 17 december 1900 werd in hotel Veerburg te Anna Paulowna een vergadering van belangstellenden gehouden om de wenselijkheid en de mogelijkheden tot realisering van een spoorlijn van Schagen naar de Van Ewijcksluis te bespreken. Een railverbinding tussen beide plaatsen zou grotendeels in de behoefte aan transportmiddelen van dit in hoofdzaak agrarische gebied voorzien. Men verwachtte bovendien alle medewerking van de overheid omdat een spoorlijn onontbeerlijk was voor de toevoer van het materiaal dat nodig zou zijn voor de aanleg van dijken. De plannen voor drooglegging van een deel van de Zuiderzee, de latere Wieringermeer, begonnen namelijk vaste vorm aan te nemen. Het comité, dat tijdens die eerste bijeenkomst werd opgericht, spande zich in om de financiering van de plannen rond te krijgen en deed voorstellen inzake de richting die de spoorlijn moest volgen. Het resultaat was dat op 27 juni 1907 voor notaris J.P. Backx te Wieringerwaard de akte van oprichting van de "N.V. Spoor- (Tram-) weg Wieringen-Schagen" werd verleden. Op het eerste gezicht een wat vreemde benaming, omdat de lijn zou eindigen bij de Van Ewijcksluis, van waaruit een bootdienst de verbinding met Wieringen onderhield. Het maatschappelijk kapitaal van de vennootschap bedroeg f 163.000, verdeeld in 1304 aandelen van f 125,-. In oktober werd de akte op een aantal punten aangevuld en gewijzigd, waarna koninklijke goedkeuring van de statuten werd verkregen.
Op 7 januari 1910 verleende de Staat concessie voor de aanleg en exploitatie van de spoorweg. Tegelijk werd een renteloos voorschot van f 163.000 toegezegd. Een zelfde bedrag hadden de aandeelhouders eveneens als renteloos voorschot gestort, zodat het werkkapitaal van de vennootschap thans een kleine half miljoen gulden bedroeg. In hetzelfde jaar, op 12 oktober, sloot de vennootschap een overeenkomst met de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij. De laatste belastte zich met de exploitatie, wat onder meer de voorziening in rollend materieel en roerende inventaris inhield. Ze genoot daarvoor alle opbrengsten en inkomsten van de spoorweg. Wel moest ze elk exploitatiejaar een bepaald bedrag aan de eigenares uitkeren, waarmee deze haar schulden kon aflossen.
Volgens art. 17 van de concessieverlening moest de spoorlijn uiterlijk na twee jaar, dus 7 januari 1912, worden geopend. Dit tijdstip haalde men om allerlei redenen niet. Het werd 1 maart 1912. De openingsplechtigheid droeg een sober karakter omdat in verband met ernstige ziekte van de voorzitter van het bestuur der naamloze vennootschap, J.L.T. Groneman, de oorspronkelijk geplande feestelijkheden waren afgelast.
De spoorlijn heeft nog geen 22 jaar bestaan. De HIJSM zegde in oktober 1933 vanwege de geringe inkomsten de exploitatieovereenkomst per 1 januari 1935 op. De lijn was door het toenemen van het aantal autobusdiensten steeds minder belangrijk voor het personenvervoer geworden, terwijl ook het vrachtverkeer in toenemende mate over de weg plaatsvond. Bovendien zou er een kanaal van Schagen naar Kolhorn worden gegraven dat de spoorlijn zou kruisen, waardoor men voor de naar verhouding grote uitgave van een spoorbrug stond. Een nieuwe vinding van de NV Autospoor te Roermond, om spoorlijnen geschikt te maken voor het berijden met auto's, leek een uitweg te bieden. Een onderzoek of de exploitatie van zo'n autospoor rendabel zou zijn leidde echter tot een ongunstig resultaat. Op 31 december 1934 reden er voor de laatste keer treinen tussen Schagen en de Van Ewijcksluis. De naamloze vennootschap ging in liquidatie; het bestuur kwam in juni 1936 voor de laatste maal officieel bijeen.
De algemene vergadering van vennoten van 5 oktober 1936 wees de gemeente Wieringerwaard aan als bewaarder van het archief van de naamloze vennootschap. De gemeente zou het tenminste de in het Wetboek van Koophandel, art. 56 h voorgeschreven termijn van 30 jaar bewaren en er dan over mogen beschikken. De gemeente Barsingerhorn, waarin de gemeente Wieringerwaard is opgegaan, heeft het archief in augustus 1977 aan het toenmalige Rijksarchief in Noord-Holland geschonken.
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1907-1937
Omvang in meters:
2,75
Periode documenten:
(1899) 1907-1937
Openbaarheid:
openbaar
Raadpleegmogelijkheid:
Haarlem, Jansstraat, raadpleging mogelijk na transport
Gebruiksinformatie:
Inventaris inv.nrs. 1-125.
Gevonden archiefstukken
Uw zoekterm komt voor in de titel en/of de kenmerken van deze archieftoegang.