Mijn Studiezaal (inloggen)
1492 Schuurman Schimmel-van Outeren Stichting te Haarlem
1492
Schuurman Schimmel-van Outeren Stichting te Haarlem
Inleiding
De Schuurman Schimmel-van Outeren Stichting is in 1883 opgericht op instigatie van dr. Hendrik Frederik Schuurman Schimmel, huisarts te Haarlem en overleden in 1882, en diens echtgenote Helena Gerardina van Outeren. Zij waren kinderloos en bestemden hun uit beleggingen en grond bestaande vermogen grotendeels voor deze stichting. Dat deed ook de tweede echtgenoot van Helena van Outeren, Lodewijk Elbert Gerdessen. Toen deze in 1911 overleed, drie jaar na zijn echtgenote, werd de Stichting diens erfgenaam voor meer dan fl. 100.000.
De Stichting werd gevestigd in Haarlem en hield zich bezig met drie zaken: het financieel steunen van Haarlemse scholieren, zowel op de lagere school als in het vervolgonderwijs, het jaarlijks organiseren van een uitje voor de kinderen uit de hoogste klassen van de kosteloze lagere scholen, en het verschaffen van een feestmaaltijd aan de bewoners van het Stads Armen- en Ziekenhuis op de verjaardagen van de heer en mevrouw Schuurman Schimmel.
Na het overlijden van Gerdessen, die vooral op Haarlem gericht was en het jaarlijkse uitje per trein of boot van de scholieren propageerde, werd de aandacht verlegd in de richting van de Nederlandse universiteiten. Het verlenen van studietoelagen aan studenten die hun studie niet konden bekostigen werd nu de hoofdtaak van de Stichting. In het bestuur namen vooral hoogleraren zitting, onder wie Nobelprijswinnaar H.A. Lorentz.
De oprichtingsakte verwees al in de richting van deze studietoelagen. Wel waren studenten in de theologie nadrukkelijk uitgesloten want de stichters waren vrijdenkers en sympathiseerden met de vrijmetselarij. Maar studenten aan conservatoria en in de kunsten in het algemeen mochten wel gesteund worden en ook lieten de statuten steun aan buitenlandse studenten toe, hetgeen voor een Nederlands fonds tamelijk ongewoon was.
Het onroerend goed van de Stichting bestond uit landerijen in de buurt van Leiden en huizen in Haarlem, die successievelijk verkocht werden. Kernbezit waren twee boerderijen in de Haarlemmermeerpolder die door Gerarda van Outeren waren ingebracht en waar in 1925 een derde aan werd toegevoegd. Het beheer van de boerderijen bezorgde het bestuur veel werk terwijl de pachtopbrengsten relatief gering waren. In 1969 werd de eerste verkocht en in de jaren 1990 volgden de twee andere. Omdat die in een gebied lagen waar woningbouw was gepland, brachten ze miljoenen op.
Na de verkoop van de boerderijen werd het voor uitkering beschikbare bedrag substantieel verhoogd. Enige tijd werden ook promotiestipendia uitgereikt maar dat bleek toch te begrotelijk. De gelden zijn nu weer voornamelijk bestemd voor Nederlandse en buitenlandse studenten aan Nederlandse universiteiten en hogescholen voor de kunst, die buiten hun schuld in financiële moeilijkheden zijn geraakt. Ook is er een geoormerkt bedrag voor stages in het buitenland. De Stichting is thans (2013) gevestigd aan het Kennemerplein in Haarlem (www.schuurmanschimmelvanouterenstichting.nl) en heeft in 2008 het 125-jarig jubileum gevierd.
Literatuur: R. Hofstede, Centen voor talenten. Gedenkschrift bij het eeuwfeest van de Schuurman Schimmel-van Outeren Stichting (Haarlem 1983).
Pim Kooij, Van Haarlem naar Harvard. De Schuurman Schimmel-van Outeren Stichting 1883-2008 (Haarlem 2008).
Pim Kooij, Van Haarlem naar Harvard. De Schuurman Schimmel-van Outeren Stichting 1883-2008 (Haarlem 2008).
laatste wijziging 29-04-2020
50 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 349 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 29-04-2020
50 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 349 bestanden
Kenmerken
Datering:
1883-2000
Omvang in meters:
1,00
Periode documenten:
(1856) 1883-2000 (2003)
Openbaarheid:
openbaar
Raadpleegmogelijkheid:
Haarlem, Jansstraat, raadpleging mogelijk na transport
Gebruiksinformatie:
Inventaris inv. nrs. 1-50.
Gemeente:
Haarlem
laatste wijziging 29-04-2020
50 beschreven archiefstukken
2 gedigitaliseerd
totaal 349 bestanden
Gevonden archiefstukken
Uw zoekterm komt voor in de titel en/of de kenmerken van deze archieftoegang.