Menu

7030 Gezondheidscommissie voor Haarlemmermeer te Hoofddorp
Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
De gemeente Haarlemmermeer kreeg ingevolge Koninklijk Besluit van 21 januari 1910 een gezondheidscommissie, aangezien Haarlemmermeer op dat moment meer dan 18.000 inwoners telde. Tot leden van de gezondheidscommissie werden benoemd:
J.H. Nanninga, arts te Hoofddorp
J.H. van Dorsten, arts te Nieuw-Vennep
W.G. de Heij, architect te Hoofddorp
P. Borst, agent van de Holland-Amerika Lijn te Hoofddorp
H.A. van Riel-Smeenge, te Hoofddorp.
De eerste voorzitter van de commissie was J.H. Nanninga. Van 12 september 1927 tot 15 augustus 1947 volgde Dr. W.G. Schreuder hem op. De eerste commissievergadering vond plaats op 13 september 1910.
De gezondheidscommissie was een uitvloeisel van de wettelijke regelingen inzake het staatstoezicht op de volksgezondheid. Het staatstoezicht verricht onderzoek naar de staat van de volksgezondheid en geeft aanwijzingen en de middelen ter verbetering van de volksgezondheid. Ze handhaaft daarbij bestaande wetten en verordeningen op dat gebied. Het staatstoezicht is als volgt geregeld: hoofdinspecteurs der volksgezondheid, inspecteurs en aangewezen ambtenaren, gezondheidscommissies.
Gemeenten met meer dan 18.000 inwoners dienden een plaatselijke gezondheidscommissie in te stellen. De uitgaven van de commissie kwamen voor rekeningen van de gemeente.
Vòòr 1910 kende de gemeente Haarlemmermeer reeds een gezondheidscommissie. De naam van deze commissie werd ook wel omschreven als medische politie. Een resumé van de jaarlijkse bevindingen van deze commissie is terug te vinden in de gemeentelijke jaarverslagen onder het hoofdstuk medische politie.
Het takenpakket van de gezondheidscommissie was zeer uitgebreid en omvatte het toezicht op de volgende zaken:
1. toestand van water, bodem en lucht: vervuiling waterlopen en sloten, verzameling en afvoer van vuil, rioleringen en toiletten, verontreiniging van de lucht en stankoverlast, begraafplaatsen, zwembaden
2. volkshuisvesting: verbetering van woningen, onbewoonbaarverklaring, ontruiming, sluiting en afbraak, onteigening, woningonderzoek
3. ziekten: besmettelijke ziekten, immunisatie, epidemieën, ontsmetting, medisch-hygiënisch schooltoezicht
4. geneeskundige armenzorg
5. drinkwatervoorziening, aansluitingen aan waterleiding
6. levensmiddelen, genotmiddelen
7. arbeid en hygiëne (scholen, fabrieken, werkplaatsen).
Met ingang van 18 januari 1934 werden, krachtens de wet van 14 december 1933 de in 1910 ingestelde gezondheidscommissies opgeheven. Deze opheffing was uitsluitend als bezuinigingsmaatregel bedoeld. Door het verdwijnen van de gezondheidscommissies ontstond een hiaat in de organisatie van het algemeen staatstoezicht op de volksgezondheid. Voor Haarlemmermeer betekende het, dat de inwoners een instantie moesten missen, waarnaar zij zich konden richten met vragen of klachten over de volksgezondheid in de ruimste zin. De gezondheidscommissie werd als schakel tussen overheid en bevolking zeer gewaardeerd.
Een deel van de taak van de gezondheidscommissie was in de loop der jaren in veel gemeenten al overgenomen door plaatselijke geneeskundige en gezondheidsdiensten. In Haarlemmermeer kende men in 1934 een dergelijke dienst nog niet. Het voortbestaan van een gezondheidscommissie in Haarlemmermeer zou onder andere daarom zeer gewenst zijn. De gemeenteraad besloot in haar vergadering van 24 mei 1934 een plaatselijke gezondheidscommissie in te stellen.
Hoelang de commissie haar werk heeft gedaan valt niet precies op te maken. In 1961 zijn nog leden benoemd door de gemeenteraad, hoewel het nut van het voortbestaan van de gezondheidscommissie op dat moment door diezelfde raad betwijfeld werd. Haarlemmermeer was toen nog de enige gemeente in Noord-Holland, die een dergelijke commissie in het leven hield. Vermoedelijk heeft de commissie na 1961 weinig activiteiten meer ontplooid, aangezien de laatst aanwezige notulen van de vergaderingen dateren van 27 september 1961. In de loop van de jaren zestig is een aantal werkzaamheden van de commissie geruisloos overgenomen door het gemeentebestuur. Te denken valt aan de regeling inzake vuilverbranding en het oprichten van een G.G.D. in Haarlemmermeer. Officieel is de gezondheidscommissie nooit ontbonden.
Deze inventaris bestrijkt de periode 1910 tot en met 1963, zijnde begin- en eindjaar van de gezondheidscommissie. Het archief werd bij inventarisatie in een redelijk geordende staat aangetroffen. Het archief was in een chronologisch-numerieke volgorde geordend. Aparte verzamelingen vormden de jaarverslagen en notulen van de vergaderingen van de gezondheidscommissie.
Het archief is van bescheiden omvang. Na inventarisatie en vernietiging van enkele daarvoor in aanmerking komende stukken bleef er ca. 1 meter over.
In 2015 is deze inventaris in het archiefbeheersysteem MAIS Flexis ingevoerd en waar nodig verbeterd en aangepast.
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1910-1963
Omvang in meters:
1,25
Periode documenten:
1910-1963
Openbaarheid:
openbaar
Raadpleegmogelijkheid:
Haarlem, Jansstraat, raadpleging mogelijk na transport
Gebruiksinformatie:
Inventaris inv. nrs. 1-89.
Gemeente:
Haarlemmermeer