Menu

1598 kadastrale leggers van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude en rechtsvoorgangers, Archiefdeel van
Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Het aanleggen van een grondboekhouding, was al ver voor de invoering van het kadaster een feit. Al in de middeleeuwen betaalde men belasting over de grond die men in bezit had. Met de invoering van het kadaster kwam er echter een eenheid in opmeting, beschrijving en registratie voor heel Nederland. Per kadastrale gemeente werd een overzichtskaart gemaakt. Op deze overzichtskaart werd aangegeven in welke secties de gemeente verdeeld was (A, B, enz.). Van deze onderdelen werden nauwkeurigere kaarten gemaakt waarop alle huizen, erven, wegen, wateren en landerijen in werden opgetekend. De verschillende op de kaart afgebeelde stukken grond heten perceel (dus ook het water bijv!).
De belangrijkste voorschriften voor de eerste bijhouding van het kadaster werden gegeven in: De verordeningen tot instandhouding van het kadaster van het Koninkrijk der Nederlanden, vastgelegd op 23 oktober 1832.
De oorspronkelijke aanwijzende tafel (OAT) werd gemaakt aan de hand van de kadatrale kaarten en de hiervoor verzamelde gegevens. Deze registers bevatten in volgorde van sectie en perceelnummer een opgave van naam, woonplaats en beroep van de eigenaar, soort bebouwing, oppervlakte, klasse en belastbare opbrengst.
De suppletoire aanwijzende tafel bevat wijzigingen in de oorspronkelijke aanwijzende tafel, in de praktijk vooral wijziging van eigenaar van een perceel. Met ingang van 1863 werd geen suppletoire aanwijzende tafel meer bijgehouden.
De perceelsgewijze legger bevat systematisch alle percelen die in handen zijn van een eigenaar bij elkaar. Een dergelijke groep verenigde percelen van één eigenaar heet een artikel.
Als gemeenten werden samengevoegd, werden de sectienummers aangepast. Dit gebeurde uiteraard ook in de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude waar in 1857 de gemeenten Haarlemmerliede samengevoegd werd met de gemeente Spaarnwoude. In 1863 werd aan deze gemeente de gemeente Zuid-Schalkwijk en de gemeente Houtrijk en Polanen toegevoegd. De naam van de samengevoegde gemeente na 1857 was en bleef Haarlemmerliede en Spaarnwoude. De verschillende registers uit de oorspronkelijke gemeenten zijn nog lang nadat de gemeenten waren samengevoegd bijgehouden. Het is dus raadzaam om ook voor informatie na 1863 eerst te kijken in de registers vermeld onder de diverse, in 1863 samengevoegde, gemeenten.
De kadastrale kaarten zijn ook aanwezig in het Noord-Hollands Archief. Deze kaarten bevinden zich in kaartenkasten in het depot. Een lijst van deze kaarten is achter dit overzicht gevoegd.
Inventaris
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1832-1970
Omvang in meters:
1,90
Periode documenten:
1832-1970 (1974)
Openbaarheid:
openbaar
Raadpleegmogelijkheid:
Gebruiksinformatie:
Inventaris inv.nrs. 1-48. Een overzicht van kadastrale kaarten (ongenummerd) van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude onder rubriek 6 in de inventaris.
Met de invoering van het kadaster in 1832 kwam er een eenheid in opmeting, beschrijving en registratie voor heel Nederland. Per kadastrale gemeente werd een overzichtskaart gemaakt. Op deze overzichtskaart werd aangegeven in welke secties de gemeente verdeeld was. Van deze onderdelen werden nauwkeurige kaarten gemaakt waarop alle huizen, erven, wegen, wateren en landerijen in werden getekend. De verschillende op de kaart afgebeelde stukken grond heetten perceel.
Als gemeenten werden samengevoegd werden de sectienummers aangepast. Dit gebeurde uiteraard ook in de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude waar in 1857 de gemeente Haarlemmerliede, Noord-Schalkwijk en Hofambacht en de gemeente Spaarnwoude werden samengevoegd tot één gemeente: Haarlemmerliede en Spaarnwoude.
Hieraan werden in 1863 de gemeente Zuid-Schalkwijk, Vijfhuizen en Nieuwerkerk aan de Drecht en de gemeente Houtrijk en Polanen (andere naam voor het dorpje Halfweg) toegevoegd. De nieuwe gemeente hield de naam Haarlemmerliede en Spaarnwoude. De verschillende registers uit de oorspronkelijke gemeenten zijn nog lang nadat de gemeenten waren samengevoegd bijgehouden. Het is dus raadzaam om ook voor informatie na 1863 eerst te kijken in de registers vermeld onder in 1863 samengevoegde gemeenten.
Gemeente:
Haarlemmerliede en Spaarnwoude