Inventaris inv. nrs. 1-91. De collectie is grotendeels afkomstig uit de oorspronkelijke collectie Historische Voorwerpen gemeente Velsen. Die collectie was aanvankelijk gevormd door de afdeling Interne Zaken van de gemeente.
Vanaf 1975 vormde het Gemeentearchief Velsen een afzonderlijke afdeling binnen de gemeentelijke organisatie met een eigen directie en was sindsdien verantwoordelijk voor het beheer en het gebruik van de collectie. Objecten uit de collectie werden regelmatig getoond tijdens exposities in het Stadhuis Velsen.
De collectie bestond voor het overgrote deel uit schenkingen aan en aankopen door het Gemeentearchief. In de periode 1975 tot 1997 werd de collectie regelmatig uitgebreid. Vanuit een bescheiden budget deed de gemeentearchivaris aankopen ter uitbreiding van de collectie.
Toen in 1997 het Gemeentearchief Velsen fuseerde met het Gemeentearchief Haarlem, bleef de collectie achter in de depotruimten van het Stadhuis Velsen en werd binnen de gemeentelijke organisatie niet meer actief beheerd en sinds 1997 werd ook geen actief collectioneringsbeleid meer gevoerd.
Het College van Burgemeester en Wethouders besloot een nieuwe bestemming voor de objecten te zoeken en de collectie als zodanig op te heffen. Delen van de collectie werden toegewezen en overgedragen aan musea en instellingen in en buiten de gemeente Velsen. Een groot deel van de collectie werd in openbare veilingen in 2013 gehouden in het Stadhuis Velsen aan belangstellenden verkocht. Slechts een klein aantal voorwerpen met weinig of geen historische of museale waarde werd vernietigd.
Andere objecten werden gezien hun cultuurhistorische waarde voor Velsen afgezonderd en in de meeste gevallen in eigendom overgedragen aan het Noord-Hollands Archief te Haarlem, waar sinds 1997 ook de historische archieven uit Velsen worden beheerd.