Menu

Online toegankelijkheid van archieven is van maatschappelijk belang

Het bericht over het niet online doorzoekbaar maken van het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) als gevolg van een waarschuwing van de AP (Autoriteit Persoonsgegevens) heeft de gemoederen van alle archiefinstellingen de afgelopen twee weken beziggehouden. Ook wij als grote archiefinstelling in Noord-Holland volgen de discussie nauwgezet en willen ons uitspreken over het belang van het online publiceren van dit belangrijke oorlogsarchief en andere openbare oorlogsarchieven, natuurlijk na een zorgvuldig proces. Het Nationaal Archief (NA) werkt al meer dan twee jaar aan de voorbereiding van de publicatie in het maatschappelijk belang van dé oorlogsarchieven van Nederland op basis van transparante en weloverwogen argumenten. 

Het NA heeft in een zorgvuldig jarenlang proces alles voorbereid om dit archief te kunnen publiceren. De argumenten waarom het NA dit belangrijke archief online doorzoekbaar wil maken steunen wij. Dit leidt meteen tot de kern van het vraagstuk. Als archiefinstelling zijn wij dagelijks bezig met een zorgvuldige afweging tussen openbaarheid en het respecteren van privacy. Wij maken een afweging hoe groot de kans is dat in het archief informatie staat over mensen die nog in leven zijn, bekijken of de informatie gevoelig is en hoe groot de maatschappelijke waarde van het archief is. Bij het online publiceren van archieven die mogelijk risico hebben op privacy gevoeligheid, hanteren we een DPIA (Data Protection Impact Assessment).

Ook bij ons worden volgend jaar archieven uit de oorlogsperiode openbaar, zoals bijvoorbeeld stukken betreffende zuivering van overheidspersoneel ingevolge het Zuiveringsbesluit 1945. Kijk hier voor de hele lijst van stukken die openbaar worden. Wij hebben ook een aantal archieven uit deze periode die al openbaar zijn, zoals de dag- en nachtrapporten van onder meer de gemeentepolitie Beverwijk, Bloemendaal, Haarlem, Heemstede en Velsen. Deze archieven willen wij graag in de loop van 2025 online beschikbaar stellen, maar we onderzoeken eerst met een DPIA of online beschikbaarstelling privacyrisico’s met zich meebrengt. Op basis van de uitkomsten hiervan besluiten we of we de stukken online beschikbaar stellen.

Als archiefinstelling zien wij de laagdrempelige toegang tot informatie voor iedereen als onze wettelijke taak, het grootste goed en de basis van onze democratie. Daarom kiezen we in principe voor online publicatie van openbare stukken, natuurlijk na zorgvuldige afweging en met inachtneming van de AVG. Bij openbare stukken waarbij online publicatie niet kan zijn bezoekers van harte welkom in onze studiezaal.

Ook de KVAN heeft grote bezorgdheid uitgesproken ten opzichte van het advies dat de AP (Autoriteit Persoonsgegevens) ten opzichte van online publicatie van de CABR archieven. Lees hier de officiële reactie.

Gebombardeerde huizen in de Teding van Berkhoutstraat 40-46, ziende naar het westen. Jeugdstorm helpt met puinruimen.
Gebombardeerde huizen in de Teding van Berkhoutstraat 40-46, ziende naar het westen. Jeugdstorm helpt met puinruimen. Foto: A. Peperkamp (beeldcollectie van de Gemeente Haarlem).