Kunnen we de informatie die besloten is in archiefstukken daadwerkelijk omzetten naar een breed netwerk van gegevens en kan de gebruiker daarmee intuïtiever en gerichter zoeken? In het project Proof of Contexts (PoC) testen het Noord-Hollands Archief en Stadsarchief Amsterdam dit idee in de praktijk. In de eerste blog (zie hieronder) zijn die ideeën conceptueel verder uitgewerkt. Nu is het tijd om ze daadwerkelijk uit te werken in een visueel ontwerp, gebaseerd op echte data. Hiervoor werken we samen met ontwerpbureau Norday en datapartner Spinque.

Echte data

Zoals in de eerste blog over de PoC te lezen was, hebben we een flinke metadatabewerking op het oog om voor meerdere routes van toegang op archiefstukken te zorgen. Om onze ideeën te testen, beginnen we klein. Met echte data, maar met een behapbaar archief dat handmatig kan worden bewerkt, scans bevat en alle soorten ordeningen die tijdens de conceptuele sessies besproken zijn. Op die basis zijn we uitgekomen bij het archief van de Regenten van de Stichting Rooms-Katholiek Burger Oude-mannenhuis, onder toegangsnummer 439 te vinden bij het Stadsarchief Amsterdam. Een archief waar actuele thema’s als ouderenverzorging en -huisvesting in voorkomen.

Schaalvergroting

Uit het handmatig bewerken konden we wijze lessen trekken als het gaat om waar je rekening mee moet houden bij het identificeren en verplaatsen van gegevens. Maar kan dit ook op grotere schaal en deels geautomatiseerd? Om dat verder uit te werken hebben we een extra sessie georganiseerd met een groep technische experts. Zij geven aan dat met technieken als keyword-extractie en named entity recognition goed mogelijk is de gewenste bewerkingen uit te voeren. Dit zou goed getest kunnen worden in een vervolg van dit project, in een pilot.

Het ontwerp

Norday en Spinque zijn samen met Merel Geerlings (Stadsarchief Amsterdam) en Nico Vriend (Noord-Hollands Archief) aan de slag gegaan om het visueel ontwerp voor het casusarchief uit te denken en daadwerkelijk te bouwen. In het ontwerp staat bij het zoeken en presenteren niet de ordening via een hiërarchische boomstructuur centraal, maar het record zelf. Het team is zeer enthousiast aan de slag gegaan en heeft in een week tijd een (naar onze mening) overtuigend ontwerp opgeleverd. Een inspirerende stip op de horizon om in de komende jaren stapsgewijs naartoe te werken. En als vertrekpunt voor nog veel meer verbeteringen wanneer het gaat om het digitaal aanbieden van informatie in archiefstukken, of die nu analoog zijn of digitaal geboren.

Tussenpresentatie

Het ontwerp is gepresenteerd aan de deelnemers van eerdere conceptuele sessies en de reacties zijn unaniem enthousiast. Met hun feedback, voornamelijk over de realisatie en schaalvergroting, bouwen we verder. Het ontwerp laat goed zien welke mogelijkheden er qua presentatie zijn, en wat er aan metadata bewerkt moet worden om van die mogelijkheden gebruik te maken.

Zelf zien?

We zijn ons ervan bewust dat we de lezer van deze blog razend nieuwsgierig maken naar het ontwerp. Maar nog even geduld! Op maandag 25 november is de eindpresentatie van het project, zet het alvast in je agenda. Binnenkort kan iedereen die geïnteresseerd is zich aanmelden.

Tot de eindpresentatie zijn we nog druk met de laatste onderdelen van de PoC: een gebruikersonderzoek en we werken alles wat we geleerd hebben uit in een eindverslag, met aanbevelingen en vervolgstappen.