Menu

De Bevrijding van Haarlem door de lens van fotograaf Flip Delemarre

In 2020 ontving het Noord-Hollands Archief honderden foto’s van de bevrijding van Haarlem. De opnames zijn gemaakt door Flip Delemarre, die beroepsfotograaf was ten tijde van de bevrijding. De foto’s zijn nu allemaal gedigitaliseerd en voor het publiek beschikbaar. Een aantal bijzondere beelden zijn uitgelicht in een webexpositie.

Van de in totaal 400 beelden is tot nu slechts aan een klein aantal aandacht besteed. Bij nader onderzoek blijken de foto’s nog veel interessanter dan gedacht en bieden nieuwe inzichten over Haarlem vlak voor, tijdens en enige maanden na de bevrijding.

Vooral de foto’s van de terugtrekking van de Duitse militairen zijn boeiend materiaal. Je ziet dat de Duitse soldaten veelal op paard-en-wagens onderweg zijn, wat in schril contrast staat tot de eerste bezettingsfoto’s van Haarlem. Opvallend is dat de meeste militairen niet ontwapend zijn.

Ook zitten er beelden tussen waarop te zien is hoe de Duitse politie uit het hoofdbureau aan de Smedestraat op motoren vertrekt. En we zien Duitse officieren die op het Nassauplein lopen, langs het gebouw waar het hoofdkwartier van de staatspolitie was gevestigd en waar leden van de binnenlandse strijdkrachten met stenguns de wacht houden.


Aftocht van Duitse militairen met paard en wagen. Zij zijn niet ontwapend, maar dragen hun geweren op de rug. 

Het zijn geen bewegende beelden, naar de emoties van de omstanders kunnen we slechts gissen, maar het lijkt erop dat zij het vertrek van de bezetter met grote gelatenheid bekijken.

Een onderdeel van de collectie vormen ook de beelden van de eerste dodenherdenkingen en bevrijdingsfeesten. Bovendien geven de foto’s ook een impressie van het Haarlem in die dagen. De gevelwand van het Houtplein waar tegenwoordig een Italiaans restaurant is gevestigd, is nu niet meer te zien.

Conservator Alexander de Bruin, die meerdere keren met Flip Delemarre over zijn foto’s heeft gesproken, vertelt in een vlog het verhaal van de fotograaf en licht een aantal bijzondere foto’s toe.